In dit blog zal ik verslag uitbrengen van de IFLA-week, van 19 t/m 25 augustus 2017. Na een halve week Praag en een halve week Wrocław met het gezin heb ik vanochtend, na het ontbijt, de familie uitgezwaaid en de tram gepakt naar 'Hala Stulecia' - de Eeuwhal, waar dit congres grotendeels plaatsvindt:
Hala Stulecia
Gisteren ontving ik al een berichtje in de speciale app voor deze week dat de registratie al mogelijk was, daar heb ik tóch maar mee gewacht tot vandaag. De uitgeprinte registratie (met barcode) blijkt voldoende om de toegangskaart uit te printen. Een zaal verder ontvang ik de keycard en rugzak met uitgebreide programmaboekje en folders van diverse aanbieders.
De stands van de grote bibliotheekleveranciers worden nog opgebouwd en de bezoekers druppelen binnen, daadwerkelijk uit de hele wereld. Het is tijd voor een kop koffie. En jawel daar komt Adeline van de Berg (KB) voorbij gelopen, die heeft duidelijk nog een vooroverleg.
Er zijn vandaag eigenlijk alleen nog maar 'vergaderingen' (openbaar) van de vele commissies die IFLA kent.
Uit de vele sessies kies ik de bijeenkomst van de SC (Standing Committee) 'Preservation and Conservation' (session 019); vooral interessant vanwege de oude boekcollecties in Centre Céramique. Even zoeken naar de juiste zaal en het blijkt een soort werkoverleg te zijn, waarbij mensen van de betreffende committee (onder andere Tanja de Boer van de KB, de tweede bekende) en een behoorlijk groot aantal observers, zoals ik, maar ook mensen uit Japan, Korea, Libanon, st Petersburg, Marokko en Salt Lake City. Na wat 'gerommel' over (al dan niet) verkiezingen voor nieuwe functies gaat het over naar de andere agendapunten. Er is blijkbaar een enquête uitgegaan vanuit IFLA, waaraan nogal wat onduidelijkheden kleven. Insteek is in ieder geval dat IFLA efficiënter moet gaan functioneren. Blijkbaar zijn al veel secties in elkaar geschoven.
Verder gaat het even over een substantiële subsidie van van de Gates-foundation, met name voor digitale toegang tot informatie via openbare bibliotheken. Men heeft het gevoel dat het thema van de eigen sectie weinig leeft onder de instituten; op zeker moment wordt de zin uitgesproken "you can't have a future without the past"; die is wel mooi in het kader van het bestaansrecht van bewaren en beheren van cultureel erfgoed.
Er wordt even gesproken over nieuwe logo's, ook voor de diverse secties.
Als laatste wordt nog een oproep gedaan voor onderwerpen bij volgende meetings: hoe om te gaan met digital born materiaal, beeld en geluid, nieuwsmedia. Er is behoefte aan financiële modellen voor digitalisering / duurzaamheid / presentatie. Er is blijkbaar een recente Braziliaanse presentatie geweest van een afdeling die zich intern dusdanig goed heeft gepromoot, dat zij bij iedereen in het vizier is, bij management en overige afdelingen.
Op weg naar buiten tref ik, jawel, Erik Boekesteijn, altijd gezellig, en we nemen een hapje en een bakkie met Adeline. Benieuwd naar morgen! Dan gaat het écht van start ...
Nog een mooi plaatje ter afsluiting: de Kathedraal van Sint-Jan de Doper op het Ostrów Tumski (Wrocław)
Vandaag dag 2 van het congres. Aan het ontbijt in mijn hotel kom ik de voorzitster tegen van de Standing Committee waar ik gisteren bij kon zitten; Alenka Kavčič-Čolić. We praten over de diverse ontwikkelingen en met name over de samenwerking met Google ivm onze digitaliseringsprojecten. Ik bemerk enige huiver voor deze samenwerking, maar ook bewondering voor het functioneren van 'onze' KB (!). In de tram raak ik in gesprek met Kristine Walczyk uit Kansas, parttime professor aan de universiteit en daarnaast bezig met het faciliteren van kleine bibliotheken met technische voorzieningen, denk aan: hoe maak ik een website, hoe organiseer ik internet ... zo basaal dus. Aangekomen bij de Hal tref ik Ingrid Bon, die staat te wachten op haar Oekraïense collega om e.e.a. af te spreken voor een sessie. Vandaag begin ik met de sessie voor Newcomers (session 070, 8:30u) waarin de huidige IFLA-president Donna Scheeder, de toekomstige Glòria Pérez-Salmerón en de secretary-generaal Gerald Leitner alle nieuwkomers welkom heten en voorzien van info over de must-sees en must-attends. Joanna Gawryszak leidt ons door de highlights van Wrocław en diverse sprekers laten zien en horen hoe zij in IFLA congressen zijn opgegroeid. Amsterdam 1998 is blijkbaar een indrukwekkende editie geweest, een groot deel van het huidige bestuur heeft toen voor de eerste keer deelgenomen. Na afloop is er koffie en een muffin, verder krijgt iedereen een lintje, met het hilarische 'First Timer' erop.
Om 10:30u start de officiële opening (session 071). Ik zit tussen een dame uit Lvóv, Oekraïne, die beter Pools dan Engels spreekt en een vlotte, vloeiend Engels sprekende, bibliothecaresse uit Moskou, wel apart als je erover nadenkt .... Na een energieke start met lichteffecten en opzwepende muziek volgen: - de speech van Donna Scheeder, mooi citaat: I hope you will work hard, have fun, and keep in mind the words of the American poet, Ralph Waldo Emerson, “Do not follow where the path may lead. Go instead where there is no path and leave a trail.”> lees compleet hier - Er wordt een brief voorgelezen van de president van Polen: Andrzej Duda > lees hier - Een speech van de directeur van de Nationale Bibliotheek van Polen, Tomasz Makowski, over de bibliotheekhistorie van Polen, voor een impressie > kijk hier - als laatste spreker geeft professor van het College of Europe, Richard Butterwick-Pawlikowski, een boeiende en uitgebreide lecture over de geschiedenis van Polen > lees hier ... en nog vele anderen ... In de knallende afsluiter wordt met dans, live muziek en acrobatiek de roerige geschiedenis van Wrocław / Breslau / Vratislavia uitgebeeld, voor een indruk > kijk hier De complete opening is gestreamd, in principe onder deze link te zien, maar niet toegankelijk ivm copyright ... ? > een samenvatting op YouTube: hier Na de opening volgt een Caucus voor de Nederlandssprekenden (session 077); Adeline, Erik en Ingrid vertellen over de zaken die spelen op IFLA-schaal en die relevant zijn voor Nederland. Thema's - stemmen die mogelijk verloren gaan, en hoe dat te voorkomen, - de Global Vision - discussie, waarbij de 'hele wereld' wordt bevraagd om de thema's voor de komende jaren vast te stellen, kan nog tot 16 oktober 2017 (=verlengd!). - de lancering van de 'Map of the World' waarop wereldwijd alle bibliotheken zichtbaar gemaakt worden,
- de connectie van IFLA en de politiek met de UN 2030 agenda for Sustainable Development
Tijdens de sessie van OCLC (session 081) wordt door Skip Prichard teruggeblikt op haar 50-jarig bestaan, langs zeer herkenbare historische momenten en voorwerpen. Verder wordt ingezoomd op de toekomstige lijnen van de organisatie: de worldCat/worldShare-omgeving ondersteunt 6.500 talen en is door haar grootte een mooi onderzoeksinstrument voor literatuuronderzoek, wereldwijd.
Ook als bibliografische infrastructuur is worldcat voortdurend aan het evolueren. Op dit moment bevat worldcat 395 miljoen records die 2,5 miljard materialen vertegenwoordigen.
Een video-infographic vat dit mooi samen> kijk hier
We sluiten af met ... champagne!
Om 16:00u wordt de Exhibition geopend met vele aanbieders van bibliotheekservices. Flink wat types scanapparaten worden gedemonstreerd,
Ik zie een prachtige magicbox van CCS uit Hamburg, in gebruik door de Slowaakse Nationale bibliotheek. Draait onder Windows en is eigenlijk een transparant touchscreen-beeldscherm (beeld en geluid) met een vitrine erachter. In die vitrine kan zich een kostbaar boek bevinden dat op het scherm als scans doorgebladerd kan worden:
en laat me voorlichten bij het Zweedse Axiell, waarschijnlijk een kandidaat voor het Nederlands landelijk bibliotheeksysteem, áls dit traject haalbaar wordt geacht. Zij leveren een compleet cloudsysteem Quria, inclusief agenda en evt ticketingfuncties, dat zeer flexibele en naar eigen inzicht in te richten websites kan voeden. Nadere info krijg ik toegestuurd. Op weg naar het hotel in de tram nog een babbeltje met een Noorse dame en een man uit Bahrein ...
Vandaag, maandag 21 augustus, een wat latere start: begin om 9:30u met de presidents session (session 095).
Na een korte inleiding van Donna Scheeder wordt het eerste panel geïntroduceerd, met een keynote van Nancy E. Weiss van het IMLS (Washington). Zij begint met een zoektocht die zij zelf ondernam naar haar roots in Kleczew, Polen, waar haar over-overgrootvader vandaan kwam. Zij onderstreept daarmee meteen de kracht en noodzaak van instituten die het geheugen bewaren, bewaken en beschikbaarstellen. Zonder bibliotheken en archieven was haar zoektocht naar tekst en foto's onmogelijk en zonder de hedendaagse technieken was de toegang ertoe op zijn minst moeizaam. Zij constateert tegelijkertijd een shift, bibliotheken hebben een verbreding ondergaan in het ondersteunen van met name sociaal zwakkere gemeenschappen op het gebied van ontplooiing en carrièrekansen, gezondheidsinformatie, financiële ondersteuning ... niet verrassend. Een klein, maar mooi voorbeeld is de Tiebrary, een stropdassenuitleen voor mensen die op sollicitatiegesprek moeten gaan:
De hedendaagse bibliotheek: een katalysator van gemeenschappen en verzorger van sociaal welzijn en informatiegeletterdheid.
Verder signaleert zij nog een paar verdergaande trends / kansen. Er zijn voorbeelden van burgerinitiatieven (in de USA) die bij geweldsincidenten (soortgelijk aan Charlottesville) (twitter)berichtgeving, gedeelde foto's, etc. verzamelen en bewaren: DocNow is het platform waarop dat gebeurt. Zouden bibliotheken daar ook een rol in kunnen nemen? Ze oppert mogelijke samenwerking met lokale overheid en zelfs opname van beelden van surveillance camera's ... dat gaat mogelijk wat ver ...
Discussiepunten zijn vervolgens nog:
- hoe neutraal moeten / willen bibliotheken zijn?
- hoe realistisch zijn de beschrijvingen van wensen en kansen vanuit democratisch en 'vrij' perspectief in de heel verschillende typen landen / overheden wereldwijd. Hoe realistisch zijn ze?
Ik probeer vandaag deel 2 van dag 3 te posten ... onder meer met een zeer boeiende sessie over een werkende combi van boeken en gamification!
Een receptie van OCLC en een gezamenlijk (en gezellig!) diner met de Nederlandse deelnemers zorgde voor wat tijdgebrek ... :-)
Het vervolg van de ochtendsessie (session 095) ging min-of-meer in op open access, en de UN agenda van 2030.
Professor Leonhard Dobusch (Innsbruck) gaat in op het thema open libraries - open society. Zijn eigen onderzoeks-ervaring: "when the research ends, the hassle begins." Zijn indicatie, vanuit de EU is de trend om de copyright regels steeds strakker te maken. Uitgevers lijken 'open' te omarmen maar is een soort van hybride - open. Hij vraagt zich ook af of 'open bibliotheek' niet een soort pleonasme is; is een bibliotheek niet per definitie open?
Vanuit zijn eigen, academische praktijk, gaat hij nog even in op het IBL, op onderstaande slide, de levertijden:
Voor onderzoekers is dit dus geen optie, men wil informatie nu(!), meteen en grijpt naar de 'diensten' van de 'shadow-libraries', niet legaal, zoals sci-hub. Deze levert vele wetenschappelijke artikelen, per direct, goed voor 28 miljoen downloads in 6 maanden. Waarvan acte ...
Ook het gebruik van de hashtag #icanhazpdf in twitter is een populair middel om aan artikelen (vaak onder copyright) te komen > zie hier.
Een aparte, indrukwekkende, sessie (session 111a) ging over gamification: ' gamifying literature on smartphones in libraries', door Marcin Skrabka uit Wrocław van goodbook. Zij starten met een mooie beginslide:
Ervaringen met de game waaraan gerefereerd wordt (Poolse productie: the Witcher) gaven aan dat (met name in USA) kids de boeken van Sapkowski gingen lezen naar aanleiding van de game. De boeken waren er eerder ...
Vanuit een duidelijke onderzoeksvraag gingen zij, samen met de bibliotheek, aan de slag om de jeugd aan het lezen te krijgen. Wat gegevens (2013): 97% van de jongens speelt games, 94% van de meisjes. Leren gaat het best door samen te werken en door te doen; informatie wordt in dat geval voor 90% opgenomen (bij alleen lezen is dit 10%).
Zij zijn aan de slag gegaan met een bestaand boek Mock van Krajewski,
1. hebben hier, met instemming van de uitgever Znak, tijdens creatief-schrijven-workshops, alternatieve verhaallijnen voor bedacht. (benoem helden, benoem relevante keuzes, omschrijf de gevolgen van iedere keuze en benoem het verhaal).
2. Zij zijn op een Fins softwarepakket gestuit waarin, heel eenvoudig, games gecreëerd kunnen worden: actiontrack, een PokémonGo-achtige omgeving.
3. Het boekje wordt heruitgegeven, inclusief qr-codes, uitleg over de werking van de smartphone (met name over de GPS-functie).
Oo 19 augustus startte de game, in het centrum van Wrocław, (de aankondiging) en in 1 uur waren er 200 downloads en 300 spelers. Het password werd bekend gemaakt en het spel begon. In het centrum waren herkenbare (t-shirts) bibliothecarissen beschikbaar ter (technische) ondersteuning. Prijzen: drie kindles en nieuwste boek van Krajewski (dat een week later pas uitkwam). Deelnemers gingen het uitgereikte boek lezen op zoek naar clues, de bewegingen van de deelnemers konden live getrackt worden:
Er werden selfies gemaakt en geüpload, en er was chatcontact met 'commandcentre'.
Tenslotte worden tijdens de presentatie 2 spellen aangeboden, zie de codes hieronder:
... een volle dag ... er volgt nog een deel 3 ... !
Na een hapje eten (bigos met szaslyk) door naar een sessie bibliotheekopleidingen (session 117) - stages en ervaring in het veld. Daarvan heb ik 3 van de 6 presentaties gevolgd, beperkt interessant en niet erg relevant voor mijzelf. De eerste keer weggelopen uit een sessie ...
Dan nog een sessie (session 122) over storytelling met als eerste een goed ontvangen presentatie van Erik, leuke reacties!
Erg indrukwekkend was het verhaal van Raymond Pun van de Fresno State University (USA). Hij wil graag weten hoe de eerstejaars omgaan met de bibliotheek. Meer dan de helft is helemaal niet bekend met het fenomeen bibliotheek. Hij neemt daarvoor iedere maand 10 eerstejaars en stelt ze vragen die ze met foto's moeten beantwoorden (bijvoorbeeld: je favoriete plek in de bieb) en gebruikt hiervoor Google Slides. Aan de hand van de foto's gaat hij in gesprek en weet zo heel goed informatie, wensen, verbeteringen op te halen. Hij noemt deze techniek Photovoice.
Verder laat hij ook plattegronden tekenen, zowel van de bieb als van de website. Door hier over te praten met de groep, komt hij ook veel te weten over de beleving van de studenten, hun wensen en de niet bekende zaken die wel bekend zouden moeten zijn.
Zijn complete presentatie > zie hier
een sheet tijdens zijn presentatie:
De presentaties uit Kroatië en Praag zijn leuk, maar verder niet erg inspirerend. De universiteitsbibliotheek van Brisbane (Australië) probeert haar personeel op te voeden met een verantwoordelijkheidsbesef over het beheer en betrouwbare opslag van data (research, rapporten, ...), slechts 40% van de medewerkers doet dit verantwoordelijk. Zij merken dat de horrorstories het beste blijven hangen; dus niet: zorg ervoor dat je altijd backups maakt op het universiteitsnetwerk, maar verhalen als: 5 jaar research verloren door een vergeten tas in de trein, of: brand op kantoor van een bibliotheek, data alleen op de lokale pc verloren ... en dat zijn praktijkvoorbeelden(!).
Nog een leuk los voorbeeld uit de rondvraag: in Pennsylvania zijn 'Stories for Free' te beluisteren in de publieke ruimte. Ik kan daar alleen geen vermelding van terug vinden. Idee voor Zicht op Maastricht, dicht bij de mensen?
De avond wordt gevuld met een receptie van OCLC in het nationaal museum en daarna een gezellig diner met de Nederlanders ... nieuwe mensen leren kennen en de al bekende béter leren kennen.
Dinsdag 22 augustus; een stevige ochtendsessie: 'Literacy Matters' (session 138) met een groot aantal sprekers, waaronder onze Maaike Toonen en Adriaan Langendonk van de KB.
In de startsessie vertellen 2 bibliothecarissen uit Göteborg, Karin Graube en Eva Selim, over de transformatie van de ziekenhuisbibliotheek van het Koningin Sylvia ziekenhuis van boekenuitleen naar betekenisgever. Zij vertellen ontroerende praktijkverhalen van ervaringen met (soms heel erg) zieke kinderen die erg veel steun ontlenen aan boeken die voorgelezen worden; in leesgroepjes en aan het bed. Zelfs bij hevige pijn worden de kinderen rustig en ze geven ook op latere leeftijd aan dat zij deze momenten als heel waardevol hebben ervaren ... het begin van hun leescarrière.
De gebruikte naam: Bibliotherapie. Secret weapon: the book!
Leeftijd van de kinderen: 3 tot 16 jaar > kijk verder hier
De tweede sessie betreft een onderzoek van Beate Hoerning uit Magdeburg, die onderzoek deed naar vrijwilligers die werken in bibliotheken in de USA. Ze werken in leesgroepen, en bij groepen die het Engels als tweede taal leren. Het blijkt dat deze vrijwilligers vaak al ander vrijwilligerswerk hebben gedaan, een band hebben met de bibliotheek als gebruiker en opvallend vaak een educatieve achtergrond hebben in, vaak, de Engelse taal. Ze zijn heel gemotiveerd en ervaren het werk als zeer voldoening-gevend.
Haar complete presentatie > kijk hier
Adriaan gaat in op 'scoor een boek', waarin, in samenwerking met voetbalteams, jongens tot lezen worden gestimuleerd. In schoolverband kunnen ballen (stickers) verdiend worden en uiteindelijk een meet-en-greet met het betreffende team. Gemiddeld wordt één boek per week gelezen. Er is ook een home-edition voor het stimuleren van leesgedrag in laaggeletterde families.
Maaike verteld over de samenwerking met de belastingdienst. De overheid wil de dienstverlening aan haar burgers graag zoveel mogelijk digitaal afhandelen. 2.4 miljoen burgers zijn echter onvoldoende digitaal vaardig. Er zijn 3 pilaren waarop de samenweking met de bibliotheken rust: toegang bieden tot de ict-voorzieningen van de bibliotheken, cursussen digitale vaardigheden en, in samenwerking, belastingconsultatie-uren.
Er zijn 4.000 burgers geholpen, via 73 (van de 153) bibliotheekorganisaties. De belastingdienst heeft hiervoor een bedrag beschikbaar gesteld van €1.9 miljoen, dat naar rato van werkgebied wordt verdeeld over de bibliotheken.
Voor hun complete paper > kijk hier
Een mooi verhaal van Alisa Phillips (World Vision) en Rachel Crocker (IREX) over het belang van lezen in je eigen taal en vanuit je eigen (be)leefwereld. In veel gevallen ontbreken boeken hiervoor; er zijn landen waarin honderden talen worden gesproken. 250 miljoen kinderen wereldwijd zijn sowieso verstoken van boeken. Het organiseren en (uiteindelijk) produceren van dit soort materiaal vereist overleg en samenwerking met overheid - uitgevers - (lokale) schrijvers en de eigen gemeenschap. Er is software beschikbaar die deze behoefte ondersteund, Bloom. Gratis en eenvoudig inzetbaar, het zorgt voor opmaak een eenvoudig opnemen van beeldmateriaal.
Een pilot in de Filipijnen wordt uitgelegd: in samenwerking met de lokale bibliotheek zijn mensen geworven, na een halve dag oefenen met de software én een workshop creatief schrijven zijn er uiteindelijk 1.300 boekjes gemaakt. Naar aanleiding van dit project zijn de enthousiaste deelnemers nieuwe schrijvers gaan werven.
Door het succes van dit project zal dit ook op andere plekken uitgewerkt gaan worden.
Verdere toelichting in hun paper, ook over vergroting van bibliotheekparticipatie van ouders en kinderen > klik hier
In Taiwan is een onderzoek uitgevoerd naar de inzet van interactiviteit bij het lezen: draagt dit bij aan begrip en geletterdheid? 5- en 6-jarigen kregen een boekje gepresenteerd op een Telly Bear, een android eReader. Lezen over een hondje dat in het water springt met tegelijkertijd het geluid van een plons, bijvoorbeeld, zorgde ervoor dat het verhaal achteraf beter naverteld kon worden.
Klik hier voor nadere info.
Een frisse presentatie van de Vantaa City Library (bij Helsinki, Finland) gaat in op literatuur en interactiviteit en gaat de vooroordelen te lijf de kleven aan gaming. Zij hebben een compleet programma ontwikkeld waarin, in 3 avonden van ieder 2 uur, creatief schrijven en het maken van games met behulp van 'Visual Novels' (software) wordt geleerd. Zij hebben een artiest ingehuurd voor het maken van basis-graphics en een schrijver, Paula Havaste.
Een sessie die de vorige overlapt is session 150; The agony of long-term Access. Julien Masanès van de Franse webarchiveringsorganisatie 'Internet Memory Foundation' licht hun werkzaamheden toe en vindt dat het na 20 jaar archivering tijd is voor een kwalitatieve evaluatie. Wordt de juiste content gearchiveerd (effectiviteit) en wordt dit op de juiste manier opgeslagen (efficiëntie). Zij zijn bezig met, zoveel mogelijk, geautomatiseerde processen webcontent die verandert in de loop van de tijd te kunnen vergelijken, uitgebreider dan alleen door het tellen van pagina's en op die manier 'overbodige' verdubbeling van content te voorkomen. Zij kunnen met een prototype-software websites geautomatiseerd typeren.
Sophie Vandepontseel (KB Brussel) praat over de vervanging van hun huidig beheersysteem van digitale publicaties. Digitool van ExLibris wordt niet meer ondersteund en men is op zoek naar alternatieven. Criteria als lange termijn opslag en beschikbaarstelling, handling van diverse formats.
Meer info > klik hier
Marcin Werla van het Poznan Research Centre PSNC vertelt over een cloud-service voor relatief kleine cultureel erfgoedcollecties https://locloudhosting.net/. Hier kunnen vele typen erfgoed op geplaatst worden, beeld en geluid, in vele formats en de interface is eenvoudig aanpasbaar, ondersteunt meerdere talen, statistieken worden geleverd en vindbaarheid door zoekmachines is geregeld. De link met Europeana is geen probleem.
Betaling gebeur(de) naar gebruik; een bedrag van €24 per maand voor 50 GB werd gehanteerd, maar de service is sinds 2015 gratis. Toelichting in dit kader: The work described ... was initially co-funded by the European Commission as a part of LoCloud project, financed from CIP ICT-PSP programme. Further development of the service in 2016/2017 was co-funded by the EC, as a part of Europeana Digital Services Infrastructure 2 project, under the CEF programme.
Zij hosten nu 265 collecties in 36 verschillende landen.
voorbeeld > https://ptpn.locloudhosting.net/ : Poznańskie Towarzystwo
Przyjaciół Nauk, small cultural heritage institution from Poland
introductiefilpje > hier
meer info > hier
de laatste spreker is David Wilcox over Fedora een open source applicatie waarmee eenvoudig data duurzaam opgeslagen kan worden. Import en export is mogelijk.
meer info > hier
Ondertussen wordt het terrein rond de Hal omgebouwd tot een indrukwekkend feestterrein, met podium en paviljoens. Dat belooft wat voor de avond (session 178): Cultural Evening!
De avond wordt gevuld met eten, een voorstelling van een (jawel) Poolse Dansgroep 'Wrocław', waarmee, na hun voorstelling, een Polonez wordt gedanst met alle deelnemers (dat is dus geen carnavalsdans maar een 18e eeuwse, statige hofdans).
Een prachtige watershow, écht opvallend > klik hier voor een impressie met beeld en geluid ... hij wordt op zeker moment vertraagd afgespeeld ... geen idee hoe dat komt ... :-)
Daarna werd het fris en kon binnenshuis nog doorgedanst worden op de muziek van een gezellige discjockey. Om 0:00u heb ik de pendelbus gepakt, terug naar het hotel.
Woensdag 23 augustus begint met de ochtendsessie 'Engaged Communities' (session 187); ik pluk even de meest interessant lezingen eruit.
In Chili heeft men geprobeerd de economische waarde van de bibliotheek vast te stellen. Wat zouden burgers bereid zijn te betalen voor een bibliotheekvoorziening. (Nederland is een beetje een buitenbeentje voor wat betreft het vragen van contributiegeld aan haar leners).
Men kwam komt uit op een bedrag van ca $7-11 per maand.
lees verder: hier
In Singapore is men op zoek gegaan naar de 'waarheid' rond het bewind van Marcos - held of dictator. Door onderzoek naar intertekstualiteit kan redelijk betrouwbaar gezocht worden naar de objectieve waarheid. Dit soort onderzoek kán een taak van de bibliotheek zijn.
lees verder: hier
Een lezing uit Estland, waarin de termen postmodern en digimodern worden toegelicht. Een (herkenbare) constatering: gebruikers overschatten hun eigen zoek- en evaluatievaardigheden.
conclusie: "A digimodern library is client-driven library; it researches and understands the users’ needs and expectations. Moreover, users may play a key role as cocreators of new library services."
lees verder: hier
In de OB van Bergen (Denemarken) is men gestart met 'spelen met taal / literatuur / poëzie' en wel op digitale wijze. Op de website www.turnonliterature.eu staat de volgende missie:"using libraries to bring new audiences to digital literature".
De Poetry Machine, bijvoorbeeld, is gevoed met 1.000 dichtregels, waarmee nieuwe gedichten gecreëerd kunnen worden én gepubliceerd. Dit alles in samenwerking met gebruikers, (lokale) schrijvers, bibliotheken en (academisch) onderwijs.
de samenwerking
in actie: schuif gezamenlijk de dichtregels op hun plek
Dezelfde woensdag 23 augustus 2017, session nr. 198 ''Check me out'; in een relatief klein zaaltje.
De eerste spreker komt uit Sarawak, Maleisië en hij presenteert: 'Pustaka in a box: bridging the digital gap', (Pustaka = Bibliotheek).
Zij weten met heel eenvoudige (en goedkope) middelen vele duizenden eBooks te brengen in gebieden die zo ver weg liggen van de bewoonde wereld dat een reguliere bibliotheek niet te realiseren is, internetverbinding ontbreekt eveneens.
Door het gebruik van Raspberry Pi (een type microcomputer) die enkele tientjes kost, en deze te vullen met auteursrechtenvrije eBooks uit bijvoorbeeld Gutenberg, is een behoorlijke boekencollectie (50.000 titels) op afgelegen plekken te brengen. Deze computertjes kunnen benaderd worden door 20 gelijktijdige gebruikers op 20 meter afstand; energieverbruik is marginaal. Updates van software regelt men door een SD-kaartje op te sturen per post; kaartje verwisselen > klaar!
lees meer: hier
Verder komen (heeel) veel voorbeelden aan bod van materialen en diensten die uitgeleend worden, in bibliotheken over de hele aardbol. Van kunstwerken en orthopedagogische hulpmiddelen, tot eBikes en personen (Niklas, vertelt over Zweden ... ), GPS-navigators, een techniekkoffer, kompost (uit afval van het eigen café, en dus eigenlijk niet te leen), een indrukwekkende trap in de bibliotheek voor het doen van een huwelijksaanzoek, hulpmiddelen voor democratie (megafoon, kopieerapparaat, nietjes, etc), cd-spelers (met name voor taalcursussen voor vluchtelingen), electriciteitsverbruik-meters, gereedschap (drillboor, naaimachine), spellen, etc etc.
Het lenen van een persoon begint overigens bij werving van mensen op site en middels posters, daarna volgt een sollicitatiegesprek en daarna, na goedkeuring, gaat de persoon in de uitleen. Kijk ook eens op de Nederlandse site: thehumanlibrary.nl .
Een volgende grote Session, nr 207 - over de ontwikkelingen binnen de bibliotheekbouw en inrichting: 'Branding, Bridging, Building: Telling and Selling the Space Story'
De inleidende keynote wordt verzorgd door een stoere Noorman: Aslak Sira Myhre, de directeur van de Nationale Bibliotheek van Noorwegen:
Aslak Sira Myhre
Hij legt de situatie in zijn land uit: een uitgestrekt land, veel verspreide, kleine gemeenschappen, met steeds minder supermarkten, kerken, vakbondslokalen. Hij ziet veel functies verdwijnen die de lijm vormen van de maatschappij en ziet dus grote kansen voor de bibliotheken om in dit gat te springen. Niet alleen met hoog-verantwoorde debat- en cultuur-uitingen maar ook voor doodgewone dorpsroddel. Verder blijft een bibliotheek sterk in de klassieke zaken, heeft goede boekcollectie en er worden culturele programma's ontwikkeld. Er is ook plek voor een goede kop koffie en bier (gegniffel ... daar heeft Noorwegen een bepaald imago dat doorbroken wordt). Kortom: een plek waar mensen willen zijn.
In Peking (China) wordt een nieuwe bibliotheek ontwikkeld voor de Universiteit. Zij proberen de gebruikers hier intensief bij te betrekken en hebben een aparte website en forum opgericht om dit te bewerkstelligen, onder de noemer 'It's My Library'.
verder lezen: hier
In Helsinki, Finland, wordt door ALA Architects een nieuwe bibliotheek ontwikkeld. Gestart in 2007, opening in 2018. Klik hier voor een impressie van de architect.
Zij hebben gekozen voor een opvallende en indrukwekkende aanpak: de burgers er zo goed mogelijk bij betrekken. Via billboards hebben zij 2.300 dromen opgehaald en deze verwerkt in 8 rapporten. Deze rapporten zijn voortdurend onderdeel geweest van de planning. 95 inwoners reageerden op een oproep om betrokken te worden bij dit project, na sollicitatiegesprekken zijn 23 'vrienden' aangesteld en zij zijn voortdurend betrokken gebleven bij de voortgang en bij keuzes bij verschillende versies van onderdelen. Ook 300 partners hebben input geleverd, zij zullen allemaal onderdak vinden in de nieuwbouw.
verder lezen: hier
In Rusland wordt het zeer onderkómen ónderkomen van een plattelandsbibliotheek indrukwekkend getransformeerd. Dit project heeft meteen een grondplan opgeleverd voor verbouwingen / vernieuwingen van andere soortgelijke bibliotheken.
van dit:
In Queensland, Australië, wordt gewerkt vanuit 6 uitgangspunten: accessible, interaction, constant transformation, atmosphere, voice, virtual (dat laatste altijd complementair met fysiek).
Wat me opviel:
- drie thema's per jaar voor de jeugd; op het gebied van cultuur, digitaal en lezen.
- er is een makerSpace in the Edge en een bussinesStudio voor start ups en ondernemers, met wifi, cursussen en catering.
Een video-rondleiding legt het in het kort uit: kijk hier
Donderdag 24 augustus 2017, vroeg op vandaag, om 8:30 uur begint de vergadering van de Section Public Libraries, sessie 216, de 2e vergadering van deze groep tijdens dit congres. Jos Debije van de KB is lid hiervan, maar niet aanwezig.
Punten die de revue passeren:
- er zijn binnen deze commissie weinig leden uit de 'Southern Hemisphere', zeg Afrika, Zuid Amerika en Azië, ideeën voor werving zijn welkom. Mogelijk kan de optie Corresponding Members een goede binnenkomer zijn.
- er wordt geopperd om voor het Action Plan een consultant in te huren. De guidelines zouden geüpdate moeten worden en de connectie met andere commissies moet beschreven.
- Er is een idee om jaarlijks een 'Public Library Of The Year' wedstrijd uit te schrijven. Er is al een sponsor gevonden en de prijs zou een officiële status moeten krijgen binnen IFLA.
In maart 2018 komt de sectie bijeen in Nederland.
- de thematiek rond eLending en copyrights is een core issue.
- het thema voor het IFLA-congres 2018 in Kuala Lumpur luidt: 'Transform Libraries - Transform Societies'.
- oproep voor poster sessie op het volgende congres
- nieuwe leden van de Section krijgen voortaan een mentor, om sneller overzicht te krijgen van het reilen en zeilen van de sectie en IFLA in het algemeen.
- er wordt gedebatteerd over een herziening van het (Unesco) 'Public Library Manifesto' dat is opgesteld in 1994. Mogelijk is hier vanuit de nieuwe leiding van IFLA wel animo voor. Ook wordt gesteld dat het huidige manifest dusdanig algemeen is opgesteld dat een herziening niet persé nodig zou zijn.
- ook hier wordt nog uitvoerig gesproken over de nieuwe logo's ... dat is nog duidelijk niet afgerond ...
Sessie 231, 'Out Of The Stacks' > voor een overzicht van al deze presentaties: kijk hier
De eerste sessie komt uit Rusland, Novosibirsk, die de term interactiviteit, verfrissend, uitwerken in daadwerkelijk fysiek doen, aanraken (weinig digitaal dus). Het vernieuwde 'Museum van het Boek' zal eind 2017 open gaan. In de restyling / verbouwing is men uitgegaan van interactiviteit in relatie tot: aantrekkelijkheid, navigatie, de mens staat centraal (dus verhalen rond personen), participatie in educatieve programma's, interieur , multimedia.
Het Museum is / wordt ingedeeld volgens een aantal chronologische kabinetten: rondom een (facsimile van een) atlas van prins Friedrich-Willem, de eerste en oudste mijnbouw-bibliotheek van Siberie uit de 18e en 19e eeuw, de 'zilveren eeuw' van de Russische cultuur, over de mens en het heelal, religie en het boek, boekkunst en miniaturen.
De begeleidende paper van deze presentatie: klik hier
Door naar Zuid Denemarken, Odense, naar University Library aldaar: de Herlufsholm Special Collection. Hier doet men onderzoek naar oude (Renaissance) drukken, zelfs met behulp van röntgen-camera's. Actuele toepassing is het ontwikkelen van merchandizing op basis van afbeeldingen uit deze vaak fraai geïllustreerde publicaties:
De Turkse lezing wordt niet gedaan, reden is niet helemaal duidelijk. De titel luidde: 'The Big Picture from Turkey: Copyright and Digitization Issues', met tóch wel wat intrigerende zinnen in de abstract: ... "The regulations considered and their restrictive approaches prevent these works, which can be accepted as cultural heritage, to be accessed and known widely. " ... > meer info: hier
De presentatie uit Ierland "The Presence of Rare Irish Cultural Periodicals on JSTOR: Potential Contextual Lenses for Understanding Value" leidt tot wat hilariteit, aangezien de preekster Anne Ray zo snel spreekt dat in de vertalerscabine heftige armbewegingen zichtbaar worden, men houdt haar niet bij ...
Een, voor mij eerste, kennismaking met JSTOR, een enorme databank met 10 miljoen (!) fulltext wetenschappelijke artikelen en boeken. Anne brengt verslag uit van een analyse van Ierse publicaties en de raadpleging hiervan. Er blijkt niet alleen lokaal, in Ierland, interesse te zijn, maar met name door de plaats-onafhankelijke, digitale toegang wordt zichtbaar waar op de wereld nog meer gebruik plaatsvind. Een beetje technisch maar zeker boeiend. Gebruik van de geselecteerde Ierse titels blijkt voor 36% in Ierland plaats te vinden, voor 30% in de UK, 15% USA, 4% Canada.
Lees verder: hier
De lezing van Antje Theise uit Hamburg, Duitsland, gaat over het 'loslaten' van "software developers, engineers, designers, scholars, Wikipedians and other culture enthusiasts" op de datasets van hun erfgoedcollecties in de vorm van hackathons. De Hamburg State and University Library (SUB) digitaliseert al meer dan 10 jaar haar historische collecties en stelt dit beschikbaar via de eigen catalogus en de Duitse Digitale Bibliotheek: https://www.deutsche-digitale-bibliothek.de/?lang=en.
Tijdens de cultuur hackathon 'Coding Da Vinci Nord', in Hamburg 17-18 September 2016, kwamen 100 deelnemers samen.
Opgeleverd: “KollekTOURmat” een historische gps-wandeling door Hamburg inclusief mobiele printer waarmee historische foto's uitgeprint en een verzamelalbum vervolgens mee gevuld kan worden:
Het team “Kupferguerillas” (teamleden zijn 12 jaar!) kozen het meest 'saaie' onderdeel om mee te spelen: Nederlandse gravures van rond 1600 :-) ... zij lichten een gravure toe en organiseren er een kwis omheen: kijk hier.
Verder: 'Histblogger'; een tool waarmee kopergravures gedeeld, getagd en bediscussieerd kunnen worden. Voor een totaal overzicht van de resultaten: klik hier
De totale bijdrage van Antje vind je hier
De laatste uren van deze laatste congresdag gaan in, maar zo voelt het niet! Session 243, vanaf 13:45u: 'Public libraries as place makers in today's cities: urban development, resiliency and social equity'
De eerste spreker
Steve Dickson van FaulknerBrown Architects over 'The Word', de nieuwe bibliotheek in South Shields aan de oostkust van midden-Groot-Brittannië, (in Google-maps: klik hier) geopend in 2016.
Een boeiend revitaliseringsproject van het centrum van deze 'verwaarloosde' stad. Een vermeldingswaardig, door de gemeenteraad geformuleerd, uitgangspunt:
"Enabling people to develop new skills themselves is a vitally important purpose of libraries. This is central to the challenges of supporting individual resilience and adaptability, meeting the needs of UK employers for a highly skilled workforce, and supporting our growth as a knowledge economy. Similarly access to the written word, literature and knowledge for pleasure (and leisure) are increasingly recognised as vital ingredients to health, wellbeing and quality of life.”
Voor een uitgebreide beschrijving van achtergronden en uitvoering, zie: hier
Mw Sujin Huggins van de Dominican University in River Forest, Illinois heeft het over een onderzoek naar autisme vriendelijke faciliteiten in een bibliotheek, qua inrichting maar ook binnen de programmering. Zij organiseert online cursussen voor bibliotheekmedewerkers en constateert dat ca 27% van de Amerikaanse bibliotheken 'iets' doet met / voor mensen met autisme. Zie verder op de volgend website 'Targeting Autism': klik hier
In de volgende video presenteert één van de deelnemers een soort college voor bibliothecarissen:
Saara Ihamäki van de Helsinki City Library legt uit dat bij een nieuwbouwproject (nu een half jaar open) voor een bibliotheek in de wijk Maunula de bewoners al heel vroeg betrokken zijn. Een intensief en langdurig proces, er waren (soms te-)veel koks in de keuken. Zou ze het weer zo doen? "Ja!"
Paulina Milewska uit Łódź (Polen)stapt sinds 2010 op de fiets, samen met steeds meer collega's, om het bibliotheekimago meer open te maken, en mét succes. Verder doen zij aan bibliotheekonderzoek middels mystery guests ... voor een Nederlander niet enorm revolutionaire thema's ...
Joel A. Nichols en Christine D. Caputo presenteren 'Making Space with Play'. In de bibliotheken van Philadelphia ontwerpen zij speelruimtes voor de jongste jeugd ... in de bibliotheek. Vanuit de optiek: 'spelen is werken, spelen is leren' zijn zij aan de slag gegaan met kinderen en ouders. 'Wat willen jullie?' was de vraag en 'Tell us a story'. Het resultaat: de PlayBrary met een klimwand ... mét letters: via bepaalde letters de wand opklimmen is de uitdaging / een podium voor toneel, voorlezen en storytelling / tangram blokken voor het maken van vormen en letters / 'nooks': kleine stilteruimtes waar kinderen zich in kunnen terugtrekken.
In oktober 2017 gaat de eerste open, er volgen er nog twee in 2018 Kijk voor meer info: hier
Mikkel Christoffersen en Finn Petersen leggen uit dat "libraries are everywhere" in Kopenhagen. Zij zijn open van 8-22 uur en kennen een gebruik van 50% van de bevolking. Zij zitten in de omslag van een 'klassieke-' naar een 'proactieve bibliotheek', toegelicht in de volgende slide:
Zij participeren in festivals, organiseren een 'bustrip to paradise' en gaan daarbij op bezoek bij muzikanten en studio's in de stad. Zij gebruiken sporters als rolmodel om het lezen te promoten (à la 'Scoor een boek') en zijn actief bij een theater-muziek-productie 'Het Doodsschip' dat in de haven van Kopenhagen plaatsvindt; hier zit een voorleesaspect bij, voordracht van poëzie.
In de Closing Session worden prijzen uitgereikt, speeches en bedankjes uitgesproken door de voorzitter, burgemeester en vele anderen. De wisseling van de Governing Board, de nieuwe voorzitter doet haar eerste speech en de volgende gastheer van WLIC presenteert zich: Kuala Lumpur.
Tijdens de closing session wordt ook de gastheer bekend gemaakt van het WLIC voor over twee jaar; tot grote verbazing / hilariteit gebeurt dat niet: zie de reacties op Twitter ... eind 2017 volgt deze informatie.
En dat was het einde van een zeer inspirerende week met stevige updates van de vele aspecten van het bibliotheekwerk. Kijken over de grens frist heerlijk op en relativeert ook de dagelijkse praktijk in Maastricht en Nederland.
Voor overzicht van mijn tweets tijdens deze week: klik hier vrijdag-excursie-dag De vrijdag was nog gereserveerd voor (bus-)excursies, mijn keuze was Kraków - Krakau, de historische collecties van de bibliotheken van de Jagiellonen-universiteit en van het Czartoryski museum. Een mooie trip, samen met collega Jan Bos, van de KB:
Voor een foto-verslag van de fraaie manuscripten (Copernicus), bladmuziek (Chopin) en gravures ... zie: hier
